طراحی و ساخت دستگاه رئومتر برای اندازه گیری ویسکوزیته سیالات نیوتنی و غیر نیوتنی در شرکت پژوهش وفناوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی+عکس

شرکت پژوهش و فناوری با همکاری محققین دانشگاه حکیم سبزاوری موفق به ساخت نوعی رئومتر با ویژگی های منحصر بفرد با قابلیت اندازه گیری  ویسکوزیته در گستره وسیع بین Cp 5000-5 با دقت Cp 1± برای سیالات نیوتونی و غیر نیوتونی گردید.طرح اولیه ساخت دستگاه فوق از طریق کانون تفکر شرکت ملی صنایع پتروشیمی به شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به عنوان هاب معرفی گردید.اندازه گیری ویسکوزیته یکی از شاخص بسیار مهم  برای ارزیابی خواص سیالات به ویژه نفت و فراورده های نفتی می باشد. با توجه به توانایی های محدودی که دستگاه های موجود دارا هستند و همچنین شرایط تحریم، شرکت پژوهش و فناوری بر آن شد که  طراحی و ساخت دستگاه های جدیدی را برای اندازه گیری ویسکوزیته در دستور کار گروه پژوهشی ‌آزمایشگاه قرار دهد که ضمن برطرف نمودن مشکلات دستگاه های موجود، توانمندی‌های مضاعفی در مقایسه با نمونه های مشابه خارجی ایجاد نماید. دستگاه طراحی شده براساس سرعت چرخش  Cupحول محور Bob طراحی شده است که به کمک Encoder یک (دورسنج) چرخش موتور کنترل می‌گردد. اندازه گیری تنش برشی با استفاده از Load cell یک در این دستگاه به صورت دیجیتال انجام می پذیرد.

اولین ویژگی این دستگاه تغییر مقدار سیال لازم برای اندازه گیری ویسکوزیته می باشد. برای این منظور Cup و Bob در سایزهای متفاوتی طراحی شده است  که این امکان را برای کاربر فراهم می آورد که کمترین میزان مورد نیاز سیال مورد را انتخاب نماید. یکی دیگر از ویژگی های این دستگاه قابلیت اندازه گیری ویسکوزیته نسبت به دما می باشد. بدین منظور این دستگاه با حمام مخصوص دو جداره که با یک سیال ویژه پر شده است، مجهز گشته و توسط یک المنت گرم کننده، دمای مورد نظر تامین می‌گردد. این نوع طراحی باعث می گردد تا مجموعهBob  و Cup و سیال مورد آزمایش با هم و در یک زمان به دمای مورد نظر برسد و آزمایش در دمای تعادلی مناسب با حداقل احتمال خطا شروع گردد از آنجاییکه ویسکوزیته نسبت به دما بسیار حساس است نتایج بدست آمده از میزان نوسان کمتری  برخوردار است و نتایج دقیق تری بدست می‌آید. در این رئومتر ابداعی نرخ سرعت برشی با توجه به نیاز و خواسته کاربر به صورت افزایشی یا کاهشی قابل تنظیم است و این قابلیت اندازه گیری ویسکوزیته موادی مانند گل حفاری را تسهیل می‌نماید. دستگاه قابلیت اندازه گیری سیالات تیکسو تروپیک و رئوپکتیک را داراست و می‌تواند رفتار سیال را پیش بینی نماید. داده ها و داده های پردازش شده در نمایشگر به صورت منحنی ظاهر می‌گردد و در حافظه دستگاه ثبت و از طریق Flash memory قابل انتقال به کامپیوتر می باشد. قیمت تمام شده این دستگاه حدود 40% قیمت خارجی می باشد.

هم اکنون دستگاه رئومتر ساخته شده درآزمایشگاه شرکت پژوهش و فناوری در سرویس می باشد. با توجه به دانش بدست آمده، شرکت پژوهش و فناوری هم اکنون آمادگی خود را برای ساخت و طراحی و تحویل دستگاه رئومتر با توجه به خواسته و نیازمندیهای شرکتهای تابعه وزرات نفت اعلام می دارد.