دستیابی به دانش‌فنی طراحی و ساخت غشاءهای اسمز معکوس

گروه پژوهشی فناوری‌های نوین شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در مرکز تهران موفق به دستیابی به دانش‌فنی طراحی و ساخت غشاءهای اسمز معکوس در مقیاس آزمایشگاهی شدند. این نوع از غشاءهای پلیمری دارای ساختار سه‌لایه‌ای بوده که ابتدا لایه غشایی ساپورت از جنس پلی‌سولفون با ریزساختار متخلخل خاص و کنترل‌شده برروی پارچه‌های پلی‌استر بی‌بافت ایجاد شده و در مرحله بعد، یک لایه غشایی بدون‌تخلخل از جنس پلی‌آرامید با ضخامت چندمیکرون (حداکثر 10 میکرون) برروی این ساپورت با به‌کارگیری فناوری پلیمریزاسیون بین‌سطحی ایجاد می‌شود. نکته حائز اهمیت آن است که عمل جداسازی عمدتاً توسط همین لایه انتخابگر چندمیکرونی صورت می‌پذیرد. در طول فرآیند طراحی و ساخت این نوع از غشاءهای چندلایه، افزودنی‌هایی مختلفی برای بهبود پس‌دهی و فلاکس به مواد به‌کار رفته افزوده می‌شود. آزمون‌های مختلفی برای بررسی و ارزیابی ریزساختار و عملکرد غشاءهای تهیه‌شده صورت پذیرفته است و نتایج حاصل بیانگر آن است که غشاءهای تولید شده دارای پس‌دهی بیش از %99 برای محلول NaCl و فلاکس آنها در حد غشاءهای تجاری می‌باشد.در حال حاضر در صنایع پتروشیمی کشور، مجتمع‌های پتروشیمی مبین و فجر که تأمین‌کننده یوتیلیتی‌های لازم برای سایر مجتمع‌های تولید پتروشیمیایی هستند، آب لازم فرآیندهای مختلف را با استفاده از فناوری اسمز معکوس فراهم می‌نمایند. سایر واحدهای اسمز معکوس در مجتمع‌هایی نظیر مجتمع پتروشیمی مارون، تندگویان و تبریز نیز قابل مشاهده می‌باشد. این پروژه پژوهشی در راستای دستیابی به فرمولاسیون مناسب برای تولید غشاءهای اسمز معکوس تجاری توسط پژوهشگران شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی صورت پذیرفت و در حال حاضر موضوع افزایش مقیاس و تولید پیوسته غشاءهای اسمز معکوس برروی پایلوت و خط صنعتی موجود در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی آغاز شده است. همچنین طراحی و ساخت مدول‌های پیچشی اسمز معکوس با اندازه 21×25 و 40×40 نیز با توجه به زیرساخت‌های بی‌نظیر موجود در این شرکت در حال پیگیری می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود دانش‌فنی و نیز اولین نمونه‌های بومی مدول‌های غشایی اسمز معکوس تجاری در طی سال جاری آماده ارائه باشند.در پایان خاطر نشان می‌شود به‌منظور ارزیابی ریزساختار و عملکرد غشاءهای مورد استفاده در انواع فیلتراسیون‌های غشایی شامل فرآیندهای میکروفیلتراسیون، اولترافیلتراسیون، نانوفیلتراسیون و اسمز معکوس، زیرساخت‌های بسیار مناسبی در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی ایجاد شده است که از آن جمله می‌توان به انواع ست‌آپ‌ها و پایلوت‌های چندمنظوره و نیز امکان تولید غشاء و مدول‌های غشایی در مقیاس‌های آزمایشگاهی و صنعتی اشاره نمود.