هفته پژوهش و افتخارات صنعت پتروشیمی در تحقق اهداف نهضت تولید علم (1)

شانا _ گروه پتروشیمی: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در راستای تامین نیاز واحدهای پتروشیمی به کاتالیست‌ها و دانش‌های فنی تولید محصولات پتروشیمی در سال های اخیر بسیاری از این نیازها را با تکیه بر توان متخصصان خود بومی‌سازی کرده است.

به گزارش خبرنگار شانا، در سال‌های اخیر که بازار متانول در گریدهای خالص موسوم به گرید کروماتوگرافی مایع (HPLC) کروماتوگرافی گازی (GC)، فوق خالص (Ultra pure)، خالص آزمایشگاهی (GR for analysis) و خشک (Dry) در بازارهای داخلی و خارجی گرم شده بود، شاهد ظهور تعدادی شرکت‌ اروپایی بودیم که این دسته از محصولات را به صورت انحصاری در اختیار تولیدکنندگان داخلی و خارجی قرار می‌دادند.

اما پس از شدت یافتن تحریم‌های وضع شده عیله ایران تامین این دسته از محصولات برای تولیدکنندگان داخلی رفته رفته به مشکلی بزرگ تبدیل می‌شد از این‌رو پژوهشگران شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در مرکز اراک با دستیابی به دانش فنی خالص‌سازی متانول و تامین کلیه نیازهای داخلی به گریدهای مختلف این محصول، کشور را در این زمینه خودکفا کردند.

گریدهای متانول خالص آزمایشگاهی تولید شده در کشور با کیفیت بهتر و قیمت مناسب‌تر آماده عرضه به متقاضیان داخلی است چرا که ماده اولیه متانول از محل تولیدات داخل کشور تامین می‌شود و با اصلاح و حذف ناخالصی‌های موجود متانول با خلوص بیش از 99.9 درصد در انواع گریدها قابل تولید است.

کاتالیست PZ از جمله کاتالیست‌های یاد شده است که به همت پژوهشگران گروه پژوهش‌های پلیمری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی ساخته و در مهر ماه سال‌جاری توسط وزیر نفت رونمایی شد. این کاتالیست هم‌اکنون در مقیاس آزمایشگاهی با موفقیت سنتز شده و به زودی در طرح پایلوت تست خواهد شد.

یکی از مزیت‌های کاتالیست‌ سنتز شده علاوه‌بر صرفه‌جویی ارزی که از ساخت و بومی‌سازی آن در داخل حاصل کشور می‌شود، این است که در مقایسه با نمونه‌های وارداتی اکتیویته و مورفولوژی بهتری دارد.

در حال حاضر میزان مصرف کاتالیست PZ در کشور بالغ‌بر 37.5 تن در سال است و مشتریان فعلی آن مجتمع‌های پتروشیمی مهر و بندرامام هستند البته در آینده پتروشیمی ایلام نیز به جمع این مشتریان خواهد پیوست.

دستیابی به سود 5 میلیارد ریالی با تولید سه گرید رنگی بر پایه پلی‌کربنات

کسب دانش تولید سه گرید رنگی بر پایه پلی‌کربنات یکی دیگر از افتخارات پژوهشی پتروشیمی است که در ماه‌های اخیر توسط پژوهشگران ایرانی و با همکاری مجتمع پتروشیمی خوزستان با موفقیت به تولید رسیده است.

این گریدهای رنگی که برای نخستین بار در کشور تولید می‌شود، عمدتا برای مصارف الکتریکی نظیر کلید و پریز به کار گرفته می‌شود و به گفته کارشناسان امر این گریدها به لحاظ خواص رنگی و استحکامی مشابه گریدهای وارداتی است.

افزون‌بر این میزان مصرف این گریدها در کشور بیش از 500 تن در سال است و پیش‌بینی شده در صورت تامین این میزان از نیاز بازار سودی معادل 5 میلیارد ریال از تولید این مواد بدست بیاید.

کسب دانش فنی کاتالیزوری با ویژگی محصول‌دهی بالا

دانش فنی تولید کاتالیزور مورد استفاده در فرآیند فاز گازی پلیمریزاسیون اتیلن در مقیاس آزمایشگاه و بنچ نیز که هم‌اکنون در حال توسعه به مقیاس پایلوت و در نهایت تولید صنعتی است از دیگر این افتخارات است.

این کاتالیست قابل جایگزین با کاتالیست‌های SDX ،M10و M11 است که هم‌اکنون در واحدهای فاز گازی پلی‌اتیلن سبک و سنگین (HD /LL) پتروشیمی‌های امیرکبیر، اراک و تبریز استفاده می‌شود. بازار مصرف داخلی این کاتالیست در صورتی که با کاتالیست‌های یاد شده جایگزین شود در حدود 100 تن و ارزش افزوده حاصل از آن حدود 10 میلیون دلار برآورد شده است.

محصول‌دهی بالا و پاسخ‌پذیری مناسب نسبت به هیدروژن، کنترل عالی مورفولوژی پلیمر نهایی، کومنومرپذیری بهتربه حدی که دامنه‌ایی از گریدهای مختلف محصولات پلی‌الفینی مانند EPDM,ERR,LL,HD با این کاتالیست در مقیاس بچ تولید شده است و رفع مشکلات فرآیندی مانند ایجاد کلوخه و تشکیل شیت از مزیت‌های این کاتالیزور اعلام شده است.

افزون‌بر این‌ تامین 80 درصد از مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت این کاتالیست از منابع داخلی و قیمت تمام شده 15 تا 20 هزار تومانی آن در مقایسه با قیمت نمونه وارداتی که بالای 150 هزار تومان است، می‌تواند برگ برنده آن برای تشویق سرمایه‌گذاران به تولید صنعتی باشد.