از تأسیس اولین واحد تولید آمونیاک ایران بیش از نیم قرن می­گذرد. در این مدت، هر چند با پیشرفت فناوری تغییرات زیادی در فرآیند تولید اعمال شده، لیکن بطور منطقی انتظار می­رفت نیازی به استفاده از حمایت و دانش فنی خارجی نباشد. با اعمال تحریم­های جهانی،نیاز به استفاده از زمینه­های تجربی و علمی- مهندسی داخل کشور برای تولید دانش فنی واحدهای پتروشیمی بیش از پیش احساس شد. هم اکنون همکاری مشترک و مؤثر دو شرکت پژوهش و فن آوری پتروشیمی و مهندسی و طراحی همپا انرژی منجر به ایجاد دانش فنی تولید آمونیاک بطور کاملاً مستقل و داخلی گردیده است. بیشترین استفاده آمونیاک در تهیه کودهای شیمیایی بوده که بیش از نیمی از تولید جهانی آمونیاک را شامل می­شود. سایر مصارف آن دربخش­های صنعتی و تولید مواد دیگر به کار گرفته می­شود. آمونیاک کاربردهای مختلفی از قبیل: استفاده در کارخانجات یخ­سازی، تولید ترکیباتی نظیر: سولفات و فسفات آمونیوم، اسید نیتریک، اوره، هیدروکسیل آمین و هیدرازین اکریلونیتریل، الیاف سنتزی نیترو پارافین و نیترو سلولز دارد. با عنایت به تولید فعلی آمونیاک و طرح های توسعه­ای در دست اجرای کشور، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی گام در کسب دانش فنی تولید کاتالیست سنتز آمونیاک برداشته و به این مهم نیز دست پیدا نموده است.

مشخصات فنی فناوری تولید کاتالیست سنتز آمونیاک

 

روش مورد استفاده برای ساخت کاتالیست سنتز آمونیاک، گداخت می­باشد. بخش اصلی این کاتالیست اکسید آهن مغناطیسی بوده و علاوه بر آن، کاتالیست مذکور حاوی مقادیر جزئی ارتقاء‌دهنده­های اکسیدفلزی نیز می­باشد. مراحل ساخت این کاتالیست عبارت است از آماده‌سازی مواد اولیه، اختلاط، ذوب کردن، سرد کردن، خرد کردن، دانه‌بندی، احیاء، پایدارسازی و بسته­بندی می‌باشد.

مشخصات کاتالیست سنتز آمونیاک

کاتالیست سنتز آمونیاک بصورت دو نوع شامل حالت اکسیدی و حالت از پیش احیاءشده (pre-reduced) در رآکتور سنتز واحدهای آمونیاک استفاده می‌شود که میزان مصرف فرم اکسیدی حدود 80 درصد می‌باشد. این کاتالیست‌ها در بشکه‌های فلزی کاملا دربسته و دور از رطوبت و هوا نگهداری می‌شوند. کاتالیست فرم احیاء شده باید در بشکه حاوی اتمسفر نیتروژن نگهداری شوند. بسته به نوع رآکتور سنتز واحد آمونیاک، دانه‌بندی‌های مختلفی شامل 3-5/1، 6-3 و 12-6 میلی‌متر استفاده می‌شود که در مراحل تولید با استفاده از دستگاه خردکننده و الک،‌ تهیه دانه‌بندی‌های مذکور به راحتی قابل حصول می‌باشد. تصویر و مشخصات محصول کاتالیست سنتز آمونیاک تولید شده با دانش فنی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در ادامه آمده است.

 

جدول 1: مشخصات محصول کاتالیست سنتز آمونیاک شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی

 

 کاتالیست سنتز

 

شکل 1: تصویر محصول کاتالیست سنتز آمونیاک شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی

 

r