فناوری تبدیل گاز طبیعی به متانولمشخصات فنی با توجه به فراوانی گاز طبیعی در کشور و سختی صادرات گاز طبیعی از یک سو و لزوم ایجاد ارزش افزوده بالاتر از این نعمت خدادای، تبدیلات گاز طبیعی به محصولات پتروشیمیایی اهمیت دوچندانی پیدا نموده است. یکی از ارزشمندترین محصولات این تبدیلات گازی، متانول است که به عنوان ماده اولیه بسیاری از صنایع میان دستی و پایین دستی مورد استفاده قرار میگیرد. در همین راستا و به جهت تکمیل دانسته‌ها، دستیابی به فناوری بومی این محصول و نهایتا طراحی مهندسی پایه واحد تولید صنعتی متانول در کشور یکی از اولویتهای اصلی شرکت پژوهش و فناوری بوده است. مشخصات فنی فناوری تبدیل گاز طبیعی به متانول شرح فرآیند این فرایند شامل شش واحد مهم میباشد: 1) آماده سازی گاز خوراک؛ 2) ریفرمینگ بخار؛ 3) فشردهسازی گاز سنتز؛ 4) سنتز متانول؛ 5) جداسازی متانول و 6) سیستم بخار و کندانس. فرآیند تولید متانول در فشار پایین و با استفاده از کاتالیست مس انجام می شود. مقادیر H2S موجود در گاز طبیعی توسط فرآیند جذب در بسترهای کاتالیستی اکسید مولیبنیوم و اکسید روی جدا میشوند. گاز طبیعی سپس با بخار آب مخلوط و گرم شده و از لولههای موازی حاوی کاتالیست اکسید نیکل عبور کرده و گاز سنتز (CO, H2) بدست میآید. قسمتی از گاز طبیعی خوراک در کوره ریفورمر سوزانده شده تا گرمای مورد نیاز واکنشهای ریفرمینگ را فراهم سازد. گرمای دود خروجی از کوره ریفرمر برای تولید بخار داغ و نیز بخار اشباع جهت پیشگرم کردن هوای مورد نیاز احتراق مورد استفاده قرار میگیرد. از گرمای نهان و محسوس جریان گازسنتز برای افزایش میزان بخار آب خروجی از بویلر و همچنین پیشگرم کردن آب خوراک بویلر استفاده میشود. جریان گاز سنتز سپس در یک مبدل حرارتی آبی سرد شده و میعانات آبی آن جدا میشود. گازی که میعانات آن گرفته شده وارد کمپرسور گازسنتز میشود. گاز سنتز بوسیله یک کمپرسور دو مرحلهای گریز از مرکز فشرده و با استفاده از گازهای خروجی از راکتور گرم میشود. این مخلوط گازی بعنوان خوراک به راکتور سنتز متانول که از نوع پوسته/ لوله با کاتالیست مس است، وارد میشود. گرمای واکنشها در پوسته راکتور به آب درحال جوش منتقل میشود. بخار تولید شده با بخار مرحله ریفورمینگ گاز طبیعی مخلوط و گرم میشود. جریان گازی محصول واکنشها پس از عبور از یک مبدل حرارتی (تبادل گرما میان خوراک راکتور با خروجی راکتور)، بصورت غیرمستقیم توسط گازهای مازاد (purge)، آب خوراک بویلر و آب خنککننده سرد میشود. آب و متانول چگالیده شده از طریق یک توربین مایع به یک مخزن میراکننده نوسانات منتقل میشود. جریان گازهای مازاد جدا شده از گاز برگشتی چگالش نشده، پس از عبور از یک توربین و سیستم شستشوی با آب، به سوخت ریفورمر افزوده میشود. در بخش خالصسازی متانول ترکیبات سبک از بالای برج جدا می شوند. محصول پایینی وارد برج دوم شده و در نهایت متانول با خلوص 9/99 درصد از بالای برج جدا میشود. نمودار ساده جریان فرایند شکل 1 نمودار ساده جریان فرایند را نمایش میدهد. شکل 1- نمودار ساده جریان فرایند تولید متانول مشخصات متانول تولیدی جدول 1- مشخصات متانول گرید AA را بر پایه فناوری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی نشان میدهد. جدول 1- مشخصات متانول تولیدی بر اساس فناوری NPC RT مصارف خوراک، یوتیلیتی و کاتالیست جداول 2 و 3 به ترتیب خوراک، یوتیلیتی و کاتالیست مورد نیاز واحد تولید متانول بر پایه فناوری شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی را نشان میدهد. جدول 2- معرفی خوراک و یوتیلیتی مورد نیز در واحد در واحد تولید متانول جدول 3- معرفی کاتالیست‌های مصرفی در واحد تولید متانول